Programma 2 Fysiek beheer openbare ruimte en vervoer

Portefeuillehouder	Thema
Walther Kok	Beheer openbare ruimte, verkeer, openbaar vervoer en waterwegen
Bas Lont	Afval en riolering
Bob Duindam	Verkenning toekomstige Straatverlichting

Het programma bevat de volgende taakvelden:

2.1 - Verkeer en vervoer	verkeer te land (inclusief voetgangers) en bijbehorende droge infrastructuur
2.4 - Economische havens en waterwegen	(beroeps)scheepvaart en de bijbehorende infrastructuur
3.4 - Economische promotie	activiteiten gericht op het "op de kaart zetten" van de gemeente: Kermis, evenementen en coördinatie binnenstad
5.7 - Openbaar groen en (openlucht) recreatie	openbaar groen, natuur en recreatie
7.2 – Riolering	afvalwater en de waterhuishouding
7.3 – Afval	inzameling en verwerking van bedrijfs- en huishoudelijk afval
7.5 - Begraafplaatsen en crematoria	taken op het terrein van de lijkbezorging

Kern van dit programma is het behouden van het prettige woon- en leefklimaat door een bereikbare leefomgeving te creëren die schoon, heel en veilig is. Voor bereikbaarheid geldt dat zowel inwoners, toeristen als bedrijven vlot en veilig hun bestemming moeten kunnen bereiken. Middels het instandhouden van speelvoorzieningen en openbare verlichting, het zorg dragen voor een kwalitatief wegen-, riool- en waterbeheer met focus op het groener maken van de openbare ruimte en het tegengaan van wateroverlast, is het programma voorwaardenscheppend voor een plezierige gemeente om te wonen en recreëren, voor toerisme en voor de bedrijvigheid, van de historische binnenstad tot en met het buitengebied.

Actualiteit
De mondiale ontwikkeling van hitte en droogte beïnvloedt de openbare ruimte. Voor groen zijn er voorbeelden die direct zichtbaar zijn, zoals jonge bomen die de zomer niet overleven, maar ook effecten die niet direct zichtbaar zijn namelijk dat bomen of beplanting minder goed ontwikkelen waardoor ze niet direct, maar eerder dan gepland vervangen moeten worden. Voorbeelden voor andere disciplines zijn minder direct zichtbaar, daarmee ook nog niet goed inzichtelijk, denk aan verharding op veendijken, door droogte ontstaan scheuren in de veendijk welke vervolgens doorzet in scheuren in de verharding. Het omgekeerde van de hitte/droogte zijn de extremere piekbuien, die tot overbelasting van het rioolstelsel zorgen. De effecten op het areaal en de financiële gevolgen zijn nog niet inzichtelijk te maken, maar wanneer gevolgen zichtbaar worden vergen deze soms acuut ingrijpen vanuit de zorgplicht, terwijl voor deze effecten nog geen middelen zijn vrijgemaakt. Dit is een financieel risico wat nog niet te beheersen is.

De landelijke ontwikkeling gaat over de gehele gemeentebegroting, die steeds meer onder druk komt te staan mede door de zorgtakenverschuiving vanuit het rijk. Dit heeft uiteraard direct gevolgen voor de begroting van IBOR en voor de vrije ruimte om investeringen beschikbaar te stellen. De ambtelijke organisatie heeft voor de gemeente Woerden in de ‘strategische heroriëntatie 2020’ een proces doorlopen om de benodigde onderhoudsbudgetten voor de gehele levensduur van het areaal in beeld te brengen, zodat de raad gedegen informatie heeft om toekomstbestendige financiële keuzes voor de openbare ruimte te maken. Deze kennisontwikkeling wordt in 2021 ingezet om voor gemeente Oudewater te kijken hoe areaal, beleid, budget en benodigd budget zich tot elkaar verhouden en ook hier de raad het stuur in handen te geven voor de openbare ruimte.

De actualiteiten rondom corona zijn van beperktere invloed geweest op het beheer van de openbare ruimte. Veel activiteiten konden doorgang vinden of zijn met korte vertraging en relatief beperkte meerkosten alsnog uitgevoerd. Wel is de kwetsbaarheid van de samenwerking met Ferm Werk duidelijk geworden toen die de deuren volledig sloot en ook het groenonderhoud buiten tijdelijk niet uitvoerde.

Verkeerskundig is de ontwikkeling dat agrarisch verkeer steeds groter en zwaarder wordt, waar het buitengebied niet op is ingericht, maar ook de toename van thuisbezorg bestelbusjes (versterkt door corona). Dit heeft zijn weerslag op zowel de weginrichting als fysiek op de wegen, die niet op deze verzwaarde belasting zijn ontworpen en dus eerder vernieuwd moeten worden. Met aandacht worden de ontwikkelingen gevolgd op het gebied van autogebruik en parkeerbehoefte, wat mogelijk ten gevolgen van het nieuwe thuiswerken door Corona voor de lange duur tot andere behoefte kan leiden.

Beleidsaanpassing
We hebben niet op alle IBOR-disciplines (actueel) beleid. De accountantscontrole van boekjaar 2019 heeft dit als verbeteropdracht aangegeven omdat de beleidskaders de basis vormen voor het verantwoorden van de uitgaven en op de beleidskaders ook terug gerapporteerd dient te worden naar de raad. Daarom dient geïnventariseerd te worden welke beleid verouderd is dan wel ontbreekt, en daaruit de structuur opgebouwd te worden van beleidsplannen, beheerplannen tot uitvoerings-/jaarplannen. Deze inventarisatie is in 2020 gestart en zal in 2021 worden afgerond. Dit heeft direct raakvlak met de in 2021 uit te voeren analyse van beleidsambities en beheerkosten. In 2021 zal het gesprek gestart worden in hoeverre beleidsaanpassingen voor de openbare ruimte benodigd zijn.

Verkeerskundig staan beleidsdocumenten voor specifiek fietsers en algemeen het verkeer in het buitengebied op de agenda.

Taakv	Omschrijving		2020		2021		2022		2023		2024
2.1	Verkeer en vervoer	Lasten	€ 1.534.151		€ 1.742.611		€ 1.886.832		€ 1.924.845		€ 2.080.254
2.4	Economische havens en waterwegen		€ 153.038		€ 203.249		€ 333.678		€ 331.598		€ 329.518
3.4	Economische promotie		€ 2.950		€ 2.950		€ 2.950		€ 2.950		€ 2.950
5.7	Openbaar groen en (openlucht) recreatie		€ 316.465		€ 346.691		€ 360.289		€ 359.687		€ 359.084
7.2	Riolering		€ 1.143.275		€ 1.344.171		€ 1.494.008		€ 1.667.187		€ 1.847.198
7.3	Afval		€ 1.075.704		€ 1.132.999		€ 1.221.142		€ 1.191.109		€ 1.215.375
7.5	Begraafplaatsen en crematoria		€ 12.586		€ 4.515		€ 15.489		€ 6.943		€ 6.943
Lasten - Totaal			€ 4.238.169		€ 4.777.186		€ 5.314.388		€ 5.484.319		€ 5.841.322
2.1	Verkeer en vervoer	Baten	-€ 51.797		-€ 52.245		-€ 52.245		-€ 52.245		-€ 52.245
2.4	Economische havens en waterwegen		€ 0		€ 0		€ 0		€ 0		€ 0
3.4	Economische promotie		€ 0		€ 0		€ 0		€ 0		€ 0
5.7	Openbaar groen en (openlucht) recreatie		-€ 3.218		-€ 3.270		-€ 3.270		-€ 3.270		-€ 3.270
7.2	Riolering		-€ 1.300.136		-€ 1.492.692		-€ 1.641.461		-€ 1.805.107		-€ 1.985.118
7.3	Afval		-€ 1.166.677		-€ 1.264.432		-€ 1.281.015		-€ 1.304.967		-€ 1.329.399
7.5	Begraafplaatsen en crematoria		-€ 16.364		-€ 16.625		-€ 16.625		-€ 16.625		-€ 16.625
Baten - Totaal			-€ 2.538.192		-€ 2.829.264		-€ 2.994.616		-€ 3.182.214		-€ 3.386.657
2. Fysiek beheer openbare ruimte en vervoer - Totaal			€ 1.699.977		€ 1.947.922		€ 2.319.772		€ 2.302.105		€ 2.454.665

Hieronder worden de belangrijkste verschillen toegelicht:

Taakveld	Mutatie lasten t.o.v. 2020	Bedrag	Voordeel - Nadeel +
2.1	Stijging kapitaallasten i.v.m. IBOR investeringen o.a. Brede dijk, masterplan, bruggen en materieel gladheidsbestrijding.	€ 162.927	nadeel
2.1	Inhaalslag indexering (regulier en inhaalslag GWW) en areaaluitbreiding budgetten verkeer en vervoer conform VJN. De areaaluitbreiding betreft de wijken Noord Syde en de Oude Touwfabriek.	€ 58.469	nadeel
2.1	Lasten wegenlegger (eenmalig in 2020).	-€ 50.000	voordeel
2.1	Fietsenbeleidsplan en uitvoeringsagenda (eenmalig in 2021).	€ 15.240	nadeel
2.4	Extra budget baggeren i.v.m. PFAS (gewijzigde wet- en regelgeving) zie VJN.	€ 6.000	nadeel
2.4	Hoger budget baggeren (hogere onttrekking staat bij mutaties reserves).	€ 41.807	nadeel
5.7	Indexering (regulier + inhaalslag) en areaaluitbreiding budgetten groen en spelen conform VJN.	€ 16.226	nadeel
5.7	Stijging kapitaallasten i.v.m. investeringen bomen.	€ 14.000	nadeel
7.2	Hogere storting in de voorziening riolering (zie baten gesloten circuit).	€ 221.569	nadeel
7.2	Stijging kapitaallasten i.v.m. rioolinvesteringen (gesloten circuit).	€ 11.776	nadeel
7.2	Lagere exploitatielasten riolering (gesloten circuit).	-€ 32.449	voordeel
7.3	Stijging verwerkingskosten AVU n.a.v. Europese aanbesteding.	€ 149.312	nadeel
7.3	Lagere lasten kunststofinzameling i.v.m. wijziging subsidiesystematiek.	-€ 49.501	voordeel
7.3	Lager onderhoud stadserf conform MOP (zie lagere onttrekking uit voorziening MOP)	-€ 34.657	voordeel
	Diversen	€ 8.298	nadeel
	Totaal mutaties lasten	€ 539.017	nadeel
Taakveld	Mutatie baten t.o.v. 2020	Bedrag	Voordeel - Nadeel +
7.2	Hogere baten rioolheffing - tariefstijging 11,6% (gesloten circuit) Stijging voorgesteld beleid 10% + 1,6% prijsindex.	-€ 192.556	voordeel
7.3	Hogere baten afvalstoffenheffing -tariefstijging 14% -.	-€ 160.041	voordeel
7.3	Lagere baten kunststofinzameling i.v.m. wijziging subsidiesystematiek (zie lagere lasten kunststofinzameling).	€ 26.700	nadeel
7.3	Lagere baten oud papier. Door inzakken oud papiermarkt krijgen we een lagere oud papierprijs.	€ 28.550	nadeel
	Diversen.	€ 6.275	voordeel
	Totaal mutaties baten	-€ 291.072	voordeel
	Totaal mutaties lasten en baten	€ 247.945	nadeel