Programma 1 Bestuur, dienstverlening en veiligheid

Het programma bevat de volgende taakvelden:

Openbare orde en veiligheid 

We gaan aan de slag met het verder verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in Oudewater. Dit doen we aan de hand van het in 2023 opgestelde Integraal Veiligheidsplan (IVP). Dit plan vormt de basis voor onze inzet om Oudewater veilig en inclusief te houden. Via het IVP hebben we drie prioriteiten geformuleerd: ondermijning, digitale veiligheid en overlast door alcohol en drugs. Samenwerking tussen inwoners, bedrijven en gemeente is hierbij van het grootste belang. De ogen en oren van alle mensen in Oudewater dragen bij aan een veilige en inclusieve samenleving, bijvoorbeeld door de inzet van Whatsapp-buurtpreventie en Meld Misdaad Anoniem. Veiligheid in woonkernen, het buitengebied en op de bedrijventerreinen vinden we van groot belang. Met de horeca willen wij samenwerken aan het Kwaliteitskeurmerk Veilig Uitgaan. Het aanspreken van overlastgevers en het aanpakken van de parkeerproblematiek en de problematiek rond zwaar verkeer in de binnenstad en in het buitengebied vragen om extra inzet. We maken gebruik van de extra BOA-capaciteit om de leefbaarheid te vergroten.

Dienstverlening en participatie 

Oudewater heeft veel betrokken inwoners. We willen hun betrokkenheid inzetten om te zorgen dat Oudewater een fijne gemeente blijft om te wonen, werken en te recreëren. Als inwoners dat willen, kunnen ze meedenken, meedoen en samenwerken met de gemeente. Om dit verder vorm te geven, willen we een participatiekader gebruiken. Dit kader krijgt vervolgens een plek in de processen in de organisatie. 

Komende jaren wordt in Oudewater een 'Huiskamer van de stad' ingericht. Hierin krijgt ook de dienstverlening aan inwoners, zoals het verstrekken van paspoorten en rijbewijzen, een plek. Doelstelling is om de menselijke maat in de dienstverlening te behouden: we breiden de digitale mogelijkheden uit, zodat inwoners die dat willen, zaken digitaal kunnen regelen, en er blijven op gezette tijden mogelijkheden voor persoonlijk contact.   

Regionale samenwerking 

Veel van de uitdagingen waar lokale overheden voor staan, overstijgen de eigen gemeentegrenzen. Bodemdaling, omgang met landschap, inkoop van zorg, luchtkwaliteit en behoefte aan woningen zijn hier voorbeelden van. Bovendien stimuleert het Rijk regionale samenwerking, via instrumenten als regiodeals en regionale energiestrategieën. In 2021 is Oudewater lid geworden van de U10, waarmee het zich een positie heeft verworven om in deze metropoolregio mee te praten over (ruimtelijke) opgaven zoals vitaliteit van kernen, en gebruik en waardering van het landschap. De ambitie voor de komende jaren is om deze regionale samenwerking in stand te houden en optimaal te benutten.  

De U10 houdt zich bezig met de uitdaging om de verstedelijking in de regio Utrecht in goede banen te leiden. Hierbij wordt gezocht naar een goede balans tussen landschap, wonen, werken, mobiliteit en energie, zodat de kwaliteiten van de regio op deze thema’s worden behouden of versterkt. Oudewater staat in dit samenwerkingsverband voor zijn lokale belangen en laat, indien nodig, samen met zijn buurgemeenten het geluid van de Lopikerwaard horen. De Omgevingsagenda Lopikerwaard fungeert hierbij als leidraad. Op deze wijze stelt Oudewater via regionale samenwerking zijn lokale belangen veilig. Concreet kan hierbij worden gedacht aan voldoende ruimte voor woningbouw en werklocaties, goede bereikbaarheid, behoud van het landschap, en lobby voor ondersteuning en medefinanciering van regionale voorzieningen. 

Oudewater wil een zelfstandige gemeente blijven, met een eigen bestuur en eigen voorzieningen. Hiervoor is een aantal jaren geleden een samenwerkingsovereenkomst met de gemeente Woerden afgesloten. Deze samenwerkingsafspraken, in de vorm van een dienstverleningsovereenkomst (DVO), gelden tot 1 januari 2026. In de komende periode gaan we in gesprek om de uitgangspunten voor het vervolg voor te bereiden. Vanuit de huidige goede samenwerking met Woerden zullen we dit proces inzetten, gericht op het innemen van een in de raad breed gedragen langetermijnstandpunt. Uitgangspunt daarbij is om de samenwerking voort te zetten en waar mogelijk verder te verbeteren. Bestuurlijke zelfstandigheid blijft daarbij voorop staan. Eerste stap in dat proces is een zorgvuldige evaluatie van de lopende samenwerking. 

Openbare orde en veiligheid

Op 29 juni 2023 heeft de gemeenteraad het Integraal Veiligheidsplan (IVP) 2023-2026 vastgesteld. Aangezien het IVP een periode van vier jaar beslaat, is afgesproken dat er per jaar een Uitvoering Veiligheidsplan (UVP) komt, zodat flexibel kan worden ingespeeld op actuele situaties en ontwikkelingen.
De lokale prioriteiten voor Oudewater zijn: 1. Aanpak ondermijning en georganiseerde criminaliteit; 2. Cybercrime en digitale veiligheid; 3. Alcohol, drugs en overlast.
Daarnaast zijn binnen de reguliere taken de volgende uitgelichte thema’s uitgewerkt: inzet High Impact Crimes; Lokaal in Verbinding; continuering Persoonsgerichte Aanpak; Integraal Crisisplan gemeente Oudewater. 
Met de uitwerking van deze lokale prioriteiten en uitgelichte thema’s wordt invulling gegeven aan de missie van het IVP 2023-2026 namelijk: inwoners, ondernemers, (veiligheids)partners en maatschappelijke organisaties werken integraal samen aan een gemeente waar het op sociaal én fysiek vlak veilig is en iedereen zich veilig voelt.

Dienstverlening en participatie

In 2024 worden diverse methoden ingezet om de interactie met de samenleving te verbeteren. De methoden zijn uiteenlopend, klein en groot, bijvoorbeeld het voorbereiden van de Omgevingswet op participatieniveau, maar ook het organiseren van bijeenkomsten en spreekuren. Ambtenaren zullen door de participatieadviseur geholpen worden om participatietrajecten in te richten volgens het vastgestelde participatiekader (onder voorbehoud van vaststelling door de raad sept/okt 2023).
De Woerdense aanpak op dienstverlening, waar wij zoals afgesproken op gaan aanhaken, zal in 2024 worden afgerond. De verschillende domeinen gaan de kaders van deze aanpak gebruiken om hun product, kwaliteit en proces zó vorm te geven dat het past bij de organisatie. Daarbij geven we inwoners helderheid over het niveau van dienstverlening dat ze van ons kunnen verwachten.  
In 2024 blijven we inzetten op duidelijke, toegankelijke en inclusieve communicatie. Dit doen we onder andere door veel gestuurde brieven en e-mails te herschrijven en ambtenaren te trainen in lezersgericht schrijven.
Ook blijven we onze klantcontacten monitoren. Vanuit verschillende domeinen wordt hierover gerapporteerd aan de raad.

Regionale samenwerking

De U10 gemeenten, waaronder Oudewater, gaan gezamenlijk reageren op het Provinciaal Uitvoeringsprogramma Landelijk Gebied.

Woerden, Gouda en Alphen aan den Rijn organiseren in 2024 het VNG congres in het Groene Hart. De regiogemeenten worden daar ook bij betrokken, bijvoorbeeld bij het traditionele excursieprogramma. Een mooie kans om Oudewater op de kaart te zetten bij bestuurlijk Nederland.

Het Bestuurlijk Platform Groene Hart heeft in februari 2023 de inhoudelijke scope voor het ontwikkelperspectief vastgesteld. Het perspectief gaat de nadruk leggen op drie kernopgaven, te weten het stabiliseren van veenbodems, het robuust inrichten van het watersysteem en het doorontwikkelen van waardevolle gebiedskenmerken. Hierbij worden alle ruimtelijke opgaven, zoals landbouw, woningbouw, bedrijventerreinen, energie, recreatie, natuurontwikkeling, economie, etc. integraal opgenomen. In aanloop naar het ontwikkelperspectief zijn er een beleidsanalyse en een expertadvies Toekomstperspectief Groene Hart opgesteld. Beiden vormen bouwstenen voor het ontwikkelperspectief waarvan de contouren zijn gedeeld tijdens het Groene Hart Jaarevent op 7 september en welke in concept wordt geagendeerd voor het Bestuurlijk Platform Groene Hart op 21 september. Naar verwachting wordt het ontwikkelperspectief 1.0 in december 2023 ter vaststelling aangeboden aan het Bestuurlijk Platform Groene Hart en daarna uitgevoerd in 2024 en verder. Voor het NOVEX-gebied wordt een ontwikkelperspectief, uitvoeringsagenda en regionale investeringsagenda opgesteld. 

Hieronder worden de belangrijkste verschillen toegelicht: