Paragraaf 6 Kapitaalgoederen

De gemeente Oudewater heeft de openbare ruimte in beheer. In die ruimte vindt een groot aantal activiteiten plaats, zoals wonen, werken en recreëren. Voor die activiteiten bestaat de openbare ruimte uit een aantal kapitaalgoederen op gebied van infrastructuur (wegen, water, riolering, kunstwerken), voorzieningen (groen, verlichting, sportfaciliteiten) en gebouwen. Al deze kapitaalgoederen dienen onderhouden te worden. Gezien de duurzaamheid van de kapitaalgoederen is dat een taak die continu budgettaire middelen vergt. Doel van deze paragraaf is om daar inzicht in te geven en het kader te schetsen voor zes hoofdonderwerpen: integraal beleid openbare ruimte (o.a. wegen, groen, kunstwerken en meubilair), riolering, baggeren, sportvelden, begraafplaatsen en gebouwen.

Beheerplannen
Voor de meerjarige onderhoudsramingen van enige omvang wordt in Oudewater gewerkt met beleids- en beheerplannen, waarin gekoppeld aan de keuze voor een bepaald onderhoudsniveau, een meerjarenraming wordt gemaakt van de kosten. Daarin worden die kosten van onderhoud gesplitst naar:

- klein onderhoud (dekking kosten via exploitatie);
- groot onderhoud (dekking kosten via exploitatie en via voorziening);
- vervangingen / renovatie (dekking kosten via kapitaalkrediet).

Deze beheerplannen omvatten in principe een periode van 5 tot 10 jaar.

 

Voorzieningen
Voor het groot onderhoud bestaat de keuze tussen dekking van de kosten via de exploitatie dan wel via een te vormen voorziening. In principe geldt dat het werken met voorzieningen de uitzondering moet blijven, immers in principe behoren onderhoudsuitgaven binnen de exploitatie te worden opgevangen. Alleen als het verloop van de uitgaven over de jaren zo schommelt dat dit de financiële positie van de gemeente verstoort, kan gewerkt worden met een voorziening.

 

Over het algemeen zal dat alleen dan het geval zijn als sprake is van een beperkt aantal grotere objecten, waardoor het uitgavenniveau per jaar sterk kan variëren. Als sprake is van een groot aantal (deel)objecten kan het onderhoudsbudget normaliter daarover jaarlijks in redelijk gelijke delen worden verdeeld.

 

Beleid en belangrijkste projecten per hoofdonderwerp
In 2020 wordt gewerkt met de volgende beleids-/ en beheerplannen:

• AVOI en het Handboek kabels & leidingen;
• Gemeentelijk WaterbeleidsPlan (GWP);
• Baggerplan 2012-2021;
• Wegenbeheersplan 2017-2026;
• Meerjaren onderhoudsplan gemeentelijke gebouwen (MOP) 2018-2027;
• Civieltechnische Kunstwerken 2014-2023;
• Nota Openbare Speelruimte 2013;
• Masterplan Binnenstad Oudewater.

 

Kwaliteitsniveaus
De kwaliteitsniveaus zijn in financiële zin vertaald in de begroting (zie ook programma 2). De hierna volgende tabel geeft weer wat de budgetten zijn voor onderhoud (interne uren en derden), overig (kapitaallasten, belastingen etc.) en welke beschikbaar zijn voor vervanging en reconstructie. De vervangings- en reconstructie-maatregelen worden daarbij gedeeltelijk via investeringen gefinancierd. Daarnaast zijn investeringen opgenomen die worden afgeschreven. In de tweede kolom staan de investeringen 2020. Op grond van het in deze bijlage opgenomen overzicht autoriseert uw raad de kredieten.

		Onderhoud 2020	Kapitaallasten 2020	Vervanging/ reconstructie	Totaal 2020
BEGROTING 2020
A) IBOR	1-Verhardingen	783.000	53.500	3.716.000	4.552.500
	1-Straatreiniging	0	0	0	0
	1-Gladheidbestrijding	67.500	0	35.000	67.500
	2-Groenvoorziening	291.000	0	200.000	491.000
	2-Onkruidbestrijding	45.100	0	0	45.100
	2-Speelvoorzieningen	9.600	14.800	0	24.400
	3-Straatmeubilair	15.000	0	0	15.000
	3-Verlichting	295.900	0	0	295.900
	4-Beschoeiingen/kademuren	0	55.000	1.550.000	1.605.000
	5-Civiele kunstwerken	167.000	29.300	350.000	546.300
Subtotaal	€	1.673.200	152.600	5.851.000	7.676.200
B)	Riolering	795.600	342.700	1.695.500	2.833.800
C)	Baggeren	59.000	0	0	59.000
D)	Sportvelden	87.400	37.700	0	125.100
Totaal	€	2.615.200	533.000	7.546.500	10.694.100

Overzicht hoeveelheden IBOR

Areaal	Hoeveelheid		Areaal	Hoeveelheid
Wegen (l)	73 km		Hagen	2.700 m2
Verkeersborden	1.177 stuks		Gras	475.600 m2
Civiele kunstwerken	45 stuks		Water	352.400 m2
Lichtpunten (eigendom)	186 stuks		Beplanting	76.000 m2
Dragers/palen	698 stuks		Wegen (opp)	577.700 m2

Ad a: IBOR
1. Verharding (wegen), straatreiniging (inspectie om het jaar)
Voor het wegenonderhoud wordt op basis van de inspectie uit zomer 2018 en het wegenbeheersplan (2017-2026) het benodigde onderhoud bepaald. Hierin zijn de doelstellingen vanuit het IBOR vertaald in concrete maatregelen. Gedurende de looptijd van het beheerplan wordt waar mogelijk de aanwezige achterstand op het onderhoud van de verhardingen weggewerkt en wordt proactief ingezet op het voorkomen van achterstallig onderhoud in de toekomst. Het wegenareaal wordt op kwaliteitsniveau C onderhouden.

 

Het wegonderhoud wordt zo goed mogelijk afgestemd op het onderhoud van de rest van de openbare ruimte (groen, civiele kunstwerken, beschoeiingen en riolering).

 

2. Groen en speelvoorzieningen (jaarlijks)
Ook voor het onderhoud van het groen en de speelvoorzieningen gelden de beleidskaders vanuit het IBOR.

 

Groen: Daarnaast zijn het concept Groenblauwe Omgevingsplan en de planning groenrenovaties de basis waarop het onderhoud wordt uitgevoerd. Het groen wordt onderhouden op kwaliteitsniveau B/C.

 

Speelplaatsen: Het regulier onderhoud van de speelplaatsen vindt plaats conform de doelstellingen vanuit IBOR en op basis van de Nota Openbare Speelruimte uit 2013.

 

Onkruidbestrijding: Sinds 2016 is het gebruik van chemische middelen op verharding niet meer toegestaan. Binnen de gemeente Oudewater is gekozen voor het borstelen en af en toe branden van de verharding.

 

3. Overig meubilair (5 jaarlijks)
Het overige meubilair wordt onderhouden conform de doelstellingen vanuit IBOR, geldende richtlijnen en het vervangingsplan Meubilair. Bij vervanging wordt wanneer mogelijk gekozen voor een circulaire invulling.

 

4. Beschoeiingen/kademuren (5 jaarlijks)
Onderhoud en vervanging worden ingepland op basis van inspectie en de kwaliteitsdoelstellingen vanuit IBOR.

 

5. Civiele kunstwerken (5 jaarlijks)
Civiele kunstwerken (bruggen, tunnels, steigers e.d.) worden beheerd op kwaliteitsniveau B en deels op C. De kwaliteit wordt gebaseerd op basis van inspecties en het beheerplan kunstwerken.

Ad B: Riolering
Het beheer, onderhoud en vervangingen van de riolering vindt in 2020 plaats op basis van het in 2019 door de gemeenteraad vastgestelde Gemeentelijk WaterbeleidsPlan (GWP). Dit is een strategisch beleidsplan waarin de invulling van het gemeentelijk waterbeheer staat beschreven. Het belangrijkste en kostbaarste middel voor het gemeentelijk waterbeheer zijn de riolering en bijbehorende voorzieningen. In het GWP zijn de aanwezige voorzieningen, beheer (onderhoud) en vervanging van de voorzieningen, de verbetermaatregelen en een overzicht van de financiële gevolgen opgenomen. Prioriteit heeft hierbij het wegwerken van de aanwezige wateroverlast.

 

Ad C: Baggeren
Het baggeronderhoud in 2020 vindt plaats op basis van het vastgestelde baggerplan en gemaakte afspraken met het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden.

 

Gebouwen
Gemeentelijk vastgoed
Het beleid is er op gericht om gemeentelijke gebouwen, die vanwege hun functie niet noodzakelijk eigendom dienen te zijn van de gemeente, indien mogelijk te verkopen. Voorbeelden hiervan zijn de verkoop van het pand Kapellestraat 2 in 2008, de berging bij het sportpark Markveld in 2011 en het Verenigingsgebouw aan de Kapellestraat in 2013.
Steeds is geprobeerd het meerjarenonderhoudsprogramma goedkoper uit te voeren, door het voeren van scherpe onderhandelingen met uitvoerders en door daar waar dit verantwoord blijkt, werkzaamheden nog enigszins uit te stellen.
Daarnaast zijn sommige gebouwen in de praktijk slechts in zeer geringe mate onderhouden, omdat als gevolg van latere besluitvorming de verwachting ontstond dat ze gesloopt of verkocht zouden worden.

 

Eind 2017 is het MOP geactualiseerd voor de periode 2018-2027. Bij de vaststelling van de jaarrekening 2018 is besloten om het saldo van de voorziening onderhoud gebouwen toe te voegen aan de nieuwe reserve Onderhoud gemeentelijk vastgoed. Door deze wijziging wordt bereikt dat hierdoor dezelfde systematiek wordt gehanteerd als in Woerden het geval is. Dit geschiedt ter uitvoering van het in het voorjaar 2018 vastgestelde nieuwe MJOP. In de begroting 2019 is het planmatig onderhoud voor het eerst verwerkt, waarbij rekening is gehouden met deze reserve.

 

Onderwijsgebouwen
In deze reserve werd tot en met 2014 jaarlijks een bedrag gestort voor groot onderhoud aan de basisscholen en de uitbreiding van het onderwijsleerpakket bij uitbreiding van het aantal groepen. Door een wetswijziging is per 1 januari 2015 de gemeentelijke zorgplicht voor het groot onderhoud van de basisscholen vervallen. De gelden die de gemeente voorheen via de algemene uitkering ontving, zijn met ingang van 1 januari 2015 uit het gemeentefonds gehaald en worden met ingang van die datum rechtstreeks aan de schoolbesturen uitgekeerd. Dit betekent dat met ingang van 1 januari 2015 ook geen toevoeging aan deze reserve meer plaatsvindt. Door de raad is op 6 juni 2019 besloten om € 150.000 vanuit deze reserve beschikbaar te stellen voor het herstel van constructiefouten aan het dak van de scholen aan De Cope. Hierna resteert en nog een bedrag in deze reserve van € 1.677. Bij het vaststellen van de jaarrekening 2019 wordt voorgesteld om deze reserve op te heffen en het saldo van € 1.677 toe te voegen aan de algemene reserve. In afwachting van dit raadsbesluit is deze reserve nog wel opgenomen in de begroting 2020.